دارو های ضد تشنجAntiseizure Drugs

بازدیدها: ۲۴۲

صرع به گروهی از سندرم های مزمن گفته می شود که با عود تشنج ها همراه است.تشنج دوره محدودی از تخلیه غیر طبیعی نورونهای مغزی می باشد.دارو های ضد تشنج چنین فعالیتهای غیر طبیعی نورونها را سرکوب می کنند.داروهای ضد صرع به مدت طولانی تجویز می شوند.

برای داروهای ضد تشنج،سه مکانیسم عمل متصور است: ۱.تعدیل کانالهای وابسته به ولتاژ سدیمی، کلسیمی یا پتاسیمی   ۲.افزایش مسیر سیناپسی بواسطه GABA   ۳.تغییر در فرایند های آزاد کننده سیناپسی   ۴.کاهش تحریک بواسطه گلوتامات

داروهای قدیمی: Carbamazepine ,Clobazam, Clonazepam,Ethosuximide ,Phenytoin,Phenobarbital, Primidone, Valproate

داروهای جدید تر: Eslicarbazepine acetate

Retigabine (Ezogabine) Felbamate,Gabapentin,Lacosamide,Lamotrigine,Levetiracetam,Oxcarbazepine

Rufinamide, Perampanel,Pregabalin, Stiripentol, Tiagabine,Topiramate,Vigabatrin,Zonisamide

فنی توئین: متابولسم فنی توئین غیر خطی است.کینتیک حذف دارو در دوز های متوسط تا بالا از درجه صفر برخوردار است.فنی توئین متابولیسم کبدی را القاء می کند در نتیجه میزان تاثیر دارو های ضد صرع همچون کاربامازپین، کلونازپام و لاموتریژین را کم می کند.

کاربامازپین ،اسید والپروئیک، گابا پنتین، لو تیراستام،ویگا باترین، اتوسوکسیمید، کلو نازپام ، فلبامات ،تیاگابین ،توپیرامات و زونی زامید از جمله داروهای ضد صرع هستند.

مکانیسم اثر:

بطور کلی داروهای ضد تشنج، پتانسیل های عمل مکرر در کانونهای صرعی مغز را سرکوب می کنند.

الف) مهار کانال سدیم: فنی توئین، کاربامازپین ،زونیزامید،و لاموتریژین،کانال های سدیم وابسته به ولتاژ رادر غشاء نورونها مسدود می کند.

ب) اهداف مرتبط با گابا(GABA):بنزو دیازپین ها با گیرنده های اختصاصی در گیرنده GABA-A- کانال کلر تعامل می کنند.بنزودیازپین ها می توانند دفعات باز شدن کانال کلر و تاثیر مهاری گابا را افزایش دهند.فنو باربیتال و سایر باربیتوراتها تاثیر مهاری گابا را افزایش می دهند. ویگا باترین واسید والپروئیک، GABA آمینو ترانسفراز را که یک آنزیم مهم برای خاتمه اثرGABA است را بصورت برگشت ناپذیرمهار می کنند.تیا گابین ناقل های GABA(GAT-1)را در نورونها و نوروگلی ها مهار می کندو مدت اثر عصب-رسانه را طولانی می میکند.گابا پنتین آنالوگ ساختمانی GABA است ولی گیرنده های GABA را مستقیما فعال نمی کند.داروهای دیگری که می توانند اعمال مهاری گابا را تسهیل کنند شامل فلبامات، توپیرامات و اسید والپروئیک هستند.

ج) انسداد کانال کلسیم

اتوسوکسیماید کانالهای کلسیمی آستانه پایین(نوعT)را مهار می کند.عملکرد مشابه ای برای اسید والپروئیک،گابا پنتین و پره گابالین گزارش شدهاست.

د) سایر مکانیسم ها: اسید والپروئیک علاوه برتاثیر بر کانالهای کلسیم، با تقویت تراوایی کانال های پتاسیمی غشاء نورونها را هیپرپلاریزه می کند. فنوبابیتال علاوه بر تاثیر بر کانالهای سدیم و کلریGABAآنتا گونیست گیرنده های گلوتامات نیز هست.فلبامات گیرنده های NMDA را مهار می کند.توپیرامات کانال های سدیم را مسدود  و اثرات GABAرا تقویت می نماید.

کاربرد بالینی:

الف) صرع تونیک کلونیک فراگیر(صرع بزرگ grand mal):اسید والپروئیک، کاربامازپین، وفنی توئین.فنوباربیتال یک داروی ضد صرع برای شیرخواران است.

ب) صرع کانونی (پارشیال): کاربا مازپین، لاموتریژین یا فنی توئین

ج)صرع ابسانس : اتوسوکسیماید ،اسید والپروئیک

د) حمله صرعی پایدار:دیازپام یا لورازپام در کنترل کوتاه مدت صرع و فنی توئین وریدی در درمان دراز مدت

ه)برخی از داروهای ضد تشنج بویژه اسید والپروئیک دردرمان اختلالات دو قطبی بکار می روند.کاربامازپین داروی انتخابی برای درمان نورالژی عصب سه قلو است.گاباپنتین در درمان درد هایی که منشاءنوروپاتیک دارند موثر است.

نکته:قطع مصرف داروهای ضد تشنج باید تدریجی باشد تا دفعات و شدت تشنج افزایش نیابد.بطور کلی ترک داروهای ضد صرع ابسانس آسانتر ازترک داروهای ضد صرع کانونی و تونیک –کلونیک فراگیر است.

منبع: فارماکولوژی کاتزونگ ۲۰۱۸