فارما کولوژی داروهای آرامبخش –خواب آور sedative-hypnotic

بازدیدها: ۴۳۴

داروهای آرامبخش- خواب آور گروهی از داروها هستند که موجب سرکوبCNS بصورت وابسته به دوز می شوند.بنزو دیازپین ها، باربیتوراتها، کاربامات ها، الکل ها و اتر های حلقوی همه آرامبخش-خواب آور هستند.

اکثر این داروها محلول در چربی هستند وبخوبی ازد ستگاه گوارش جذب می شوند و به مغز می رسند.داروهایی که قابلیت حلالیت در چربی بالایی دارند مثل تیو پنتال به سرعت وارد CNS می وشوند و می توان از آنها برای القاء بیهوشی استفاده کرد.

برخی از بنزودیازپین ها شامل دیازپام ،کلردیازپوکساید، فلورازپام، دزمتیل دیازپام، اکسازپام، لورازپام،نیترازپام، تریازولام،اسزو پیکلون، تمازپام، زالپلون،زولپیدم و آلپرازولام می باشند.

برخی از باربیتوراتها و دیگر داروهای آرامبخش- خواب آور شامل فنوباربیتال ،سکو باربیتال،Glutethimide، مپروبامات و کلرال هیدرات می باشند.

Suvorexan یک آنتاگونیست اورکسین است که مدت زمان خواب را افزایش می دهد.

مکانیسم اثر:

الف) بنزودیازپین ها:

گیرنده بنزو دیازپین بخشی از کمپلکس ماکرو مولکولی گیرندهGABA-A کانال کلری می باشد.این ماکرومولکول یک گلیکوپروتئین هترو الیگومر است و از تعداد ۵ یا بیشتر زیر واحد ترا غشایی تشکیل شده است.شکل های متعدد زیر واحد آلفا،بتا وگاما به حالت ها گوناگون پنتامری مرتب شده اند.بنظر می رسدGABA در دو محل مابین زیر واحد های آلفا و بتا تعامل ایجاد کند و باعث باز شدن کانال کلری شود.جایگاه اتصال بنزودیازپین ها از جایگاه اتصال باربیتوراتها متمایز است.

فلومازنیل تاثی بنزودیازپین ها بر CNS را خنثی می کند و بعنوان آنتا گونیست گیرنده های بنزودیازپینی محسوب می شود.

ب) باربیتوراتها:

باربیتوراتها فعالیت نورونها را در تشکیلات مشبک مغز میانی کاهش می دهند و تاثیر مهاریGABA و گلیسین را تسهیل و طولانی می کنند.هم چنین باربیتوراتها ممکن است تاثیر تحریکی اسیدگلوتامیک و در غلظت بالا کانال های سدیم را مسدود کند.

ج) سایر داروها

داروهای خواب آور زولپیدم ، زالپلون و اسزو پیکلون بنزو دیازپین نیستند.ولی فلومازنیل می تواند تاثیر سرکوب کننده این دارو ها بر CNS را خنثی کند.

فارماکو دینامیک:

تاثیر اکثر داروهای آرامبخش – خواب آور بر CNS وابسته به دوز است.طیف این اثرات از آرامبخشی و رفع اضطراب، تا تسهیل خواب ، بیهوشی و کوما را در بر می گیرد.اگر دو یا چند دارو با هم استفاده شون اثر تضعیف کننده آنها به یکدیگر اضافه می شود.بطور کلی اثرات این داروها در بدن شامل موارد زیر است:

۱.آرامبخشی :اثرات آرامبخشی همراه با رفع اضطراب با مصرف تمام این دارو ها مشاهده می گردد.

۲.خواب آوری: این داروها باعث تسریع در شروع خواب و افزایش مدت خواب می شوند.مدت خواب REM معمولا در دوز های بالا کاهش می یابد.خواب آور های جدید تر مثل زالپلون و زولپیدم به ندرت بر روی الگوی خواب اثر می گذارند.

۳.بیهوشی: در دوز های بالا ی اکثر دارو های آرامبخش- خواب آور قدیمی تر بیمار ممکن است هوشیاری خود را از دست بدهد که با فراموشی و سرکوب رفلکس ها همراه است. فراموشی پیش گسترanterograde amnesia در پی مصرف بنزودیازپین ها شایع است.بیهوشی ممکن است در پی مصرف اکثر باربیتوراتها (مانند تیو پنتال)و برخی بنزودیازپین ها (مانند میدازولام) رخ دهند.

۴.اثرات ضد تشنج: مانند فنوباربیتال و کلونازپام .البته دوز وریدی دیازپام ، لورازپام یا فنو باربیتال برای حمله صرعی پایدار بکار می رود.

۵.شل شدن عضله

۶.تضعیف بصل النخاع

۷.تحمل و وابستگی

داروهای ارامبخش – خواب آور آتیپیک شامل بوسپیرون وراملتئونRamelteon می باشند.

بوسپیرون یک ضد اضطراب انتخابی است و خاصیت شل کنندگی عضلانی یا ضد تشنجی ندارد.روی گیرنده سروتونینی اثر آگونیستی دارد. شروع اثر آن کند است وبروز تحمل در آن جزئی است و علائم ترک هنگام قطع دارو بسیار اندک است. و جزء داروهای اعتیادآور تلقی نمی شود.

راملتئون گیرنده های ملاتونین را در هسته فوق کیاسمایی مغز فعال می کند و موجب کاهش تاخیر در خواب می شود.جزء داروهای اعتیاد آور نیست.