یافته های جدید علمی از کشف گروهی ازنورونها درقسمت پیش حرکتی قشر خاکسـتری مغـز خبـر مـی دهنـد .ایـن نـورون هـا، نـورون هـای آینـه ای نـام دارنـد . متخصصان برای اولین بار درحدود دهه ی ۱۹۹۰ سیستم نورونهای آینه ای را در میمون ها در دانشگاه پارما کشـف کردنـد . نـورون هـای آینـه ای در مغزمسـئول درک اعمال ومقاصد دیگرانند. سیستم نورونهای آینه ای یک نقش مهم در درک اعمال دیگران داشته وممکن است توانایی ضروری برای انسانهـا دریـادگیری از طریـق مشاهده وتقلید باشد. پژوهشهای نوروفیزیولوژی زیادی اثبات کرده اندکه این نورونها در مغز کودکان طیف اتیسم به طور جدی آسیب دیـده انـد کـه پیامـد آن بـه صورت نقص در رفتارهای تقلیدی ونظریه ذهن آشکار میشود.
سیستم نورونهای آینه ای اولین بار در حـدو د دهـه ی ۱۹۹۰ در میمــونهــا توســط ریزولاتــی و همکــاران در دانشـگاه پارمـا کشـف شـد. مطالعـات نوروفیزیولـوژیکی جایگاه این نورونها را در کـرتکس پـیش حرکتـی مغـز آشکار ساخت که در پاسخ بـه فعالیـت هـای اجـرا شـده و مشاهده شده،آزاد میشوند.
ریزولاتی در پژوهش خود یافت که میمونهـا در قسـمت کرتکس پیش حرکتی مغزشان نورون هایی دارند که هر زمانی که میمونها عملی را انجام می دادند ( مثل گـرفتن یک شی) و یا عملکرد افراد دیگـر (میمـون یـا انسـان ) را مشاهده مـی نمودنـد، ایـن نـورون هـا آزاد مـی شـدند . این نورون ها در حـال حاضـر با عنوان نورونهای آینه ای شناخته میشـوند .
نـورون هـای آینه ای نمیتوانند مستقیما با یک روش در انسانها مطالعه شوند. ایـن سیسـتم هـا در مغـز، توسـط مقیـاس هـایی مثـل ، توموگرافی انتشار پزیترون(PET) ، ترنسکورتیکال مغناطیسی (TMS)و تصویربرداری طنین مغناطیسی کارکردی(fMRI) مـورد ارزیـابی قـرار مـیگیرنـد .
نورونهای آینه ای با الگـوی پاسـخ بـی همتایشـان برای فعالیت مشاهده شده توسط افراد تعریـف مـی شـوند . سیستم نورون آینه ای نقشی مهم در درک اعمال دیگـران ایفاکرده و ضروری برای توانایی انسان در جهت یادگیری از طریق مشاهده و تقلیـد مـی باشـد . بنابر این حداقل دو رفتار که توسط سیستم نورون آینـه ای انجــام مــیشــود، مــورد تاییــد اســت: ۱ )درک فعالیــت دیگران و ۲) تقلید . در انسانها این سیستم مکمل در توانایی افراد برای بازنمایی اعمال دیگـران ایفـا میکند که به مشـاهده گـران اجـازه مـی دهـد، اهـداف و مقاصـــد اعمـــال دیگـــران را درک کننـــد .
بسیاری از مطالعـات عصـب روان- شناختی نشان داده اند که کارکرد قشر حرکتی مخصوصـاً ناحیـه ی پـیش حرکتـی، کـد گـذاری اعمال حرکتی است و کرتکس حرکتی اولیه، این اهداف حرکتی را بـه عملکـرد واقعـی منتقـل مـی کنـد . مکانیسـم نورونهای آینه ای بـدین صـورت اسـت : ایـن نـورون هـا، اطلاعات حسی به دست آمده از اعمال حرکتی دیگران را در قالب حرکتی مشابه انتقال میدهنـد تـا مشـاهده گـران خود بتوانند همان عمـل را اجـرا کننـد . سـطح رسـیدن بـه انتزاع توسط این نورونها مشخص میشود. یعنی حتی این نورونها به صورت انتزاعی هم فعال میگردند مثلا زمانی که ما به گرفتن اشیا با دست، پا یـا دهـان فکـر مـی کنـیم .
نتایج یک مطالعه نشـان داد کـه نـورون هـای آینـه ای هـم چنین زمانی که غذا با ابزار گرفته میشود فعال میگردند. بنابراین تایید مـی شـود کـه ایـن نـورون هـا هـدف اعمـال حرکتی را هم کد گذاری مـی کننـد . در کنار سیستم نورون آینهای مـرتبط بـا دسـت ، سیستم نورون آینه ای مرتبط با دهان هم وجود دارد که به مشاهده اعمال حرکتی انجام شده با دهان پاسخ میدهد. وقتی ما نمیتوانیم یک عمل را ببینیم و فقط صدای آن را بشنویم، باز نورونهای آینه ای فعال میشوند. این توانـایی مستقیما با سیستم نورون آینه ای دیداری- شنیداری مرتبط میشود که یک خرده طبقه از سیستم نورون آینه ای است. این نورونها با آزمایشی مشخص میشدند کـه میمـون نـه تنها عملی را مشاهده میکرد بلکه صدای آن را هـم مـی شنید . مثلاً میمـون هـا بـه شکسـتن بـادام زمینی پاسخ میدادند وقتی عمـل را مشـاهده مـی کردنـد، میشنیدند و یا هم میدیدند و میشنیدند.
پژوهشها نشان داده اند که نورونهای آینـه ای در کودکـان عـادی سـالم است. یکی از ابزارهـای اطمینـان از سـلامت سیسـتم نـورون آینه ای در انسانهـا EEG و نوسـانات آن یعنـی نوسـانات نوار مو (MU)است. به اثبات رسیده کـه طـی مشـاهده ی حرکات دیگران و انجام دادن آن عمل توسـط فـرد، نـوار مو در افراد عادی کـاهش مـی یابـد و ایـن نشـان دهنـده ی سلامت سیستم نورون آینه ای است. برعکس اگر تـوقفی نداشته باشد یا تعداد توقفات افزایش داشته باشند، نشان از نقص در این سیستم است. در پژوهشی کـه توسـط ابـرمن انجام گرفت، یافته ها نشـان داد کـه نوسـانات نـوار مـو در گروه کنترل یعنی افـراد عـادی، توقـف هـای معنـاداری را نشان میدهند. در موقعیتهای مشـاهده و انجـام فعالیـت ، طبق آنچه مشاهده شده، در افراد عادی نوار مو توقف های معناداری داشت.
اما پـژوهش های بسیاری ثابت کـرده انـد کـه نـورون هـای آینـه ای در کودکان اتیسم به طور جدی آسیب دیده اند. علائم بیماری اتیسم شامل اختلال در تقلید، یادگیری زبان و نقـص در مهـارت هـای اجتمـاعی اسـت .در سالهای اخیر، پژوهشهای زیادی عملکرد ناهنجار کودکان طیف اخـتلال اتیسـم در تکـالیف تقلیـد را گـزارش کـرده انـد .تقلید در انسان نقش بسیار مهمی در یادگیری اعمال و فعالیتها دارد و به ویژه تقلید در فرآیند یادگیری مهارتهای حرکتی جایگاه به خصوصی دارد، جایی که سیستم نورون آینهای هم نقش مهمی دارد . دو رفتــار ذهــن اجتماعی – حرکتی یعنی تقلید و استنباط و دریافت هدف اعمال دیگران، به نظرمیرسد بـه سیسـتم نـورون آینـه ای متکی باشد.
تقلید و نورونهای آینه ای تقلید در انسان نقش بسیار مهمی در یادگیری اعمال و فعالیــتهــا دارد و بــه ویــژه تقلیــد در فرآینــد یــادگیری مهارتهای حرکتی جایگاه به خصوصی دارد، جـ ایی کـه سیسـتم نـورون آینـه ای هـم نقـش مهمـی دارد .واژه تقلید در ادبیات پـژوهش انسـانی تعاریف زیادی دارد. بنابراین دو تعریف اصلی وجود دارد که متداولترین تعاریف اسـت : ۱ )تقلید، توانایی یک فرد برای تکرار کـردن عمـل حرکتـی مشاهده شده است، ۲ ) تقلید توانایی کسـب کـردن یـک رفتار جدید با مشاهده و تکرار آن توسط فرد است. در هر دو تعریف تقلید توانایی انتقال اطلاعات حسی در بازنمود حرکتی آن را طلب میکند.
ابزاری وجود دارد که معلـوم میکند سیستم نورون آینه ای یک نقـش بسـیار مهمـی در تقلید بازی مینماید و آن TMS است. یک تکنیـک کـه افت موقت منطقه تحریـک شـده را معـین مـی کنـد . در آزمایشی آزمودنیها در سه موقعیت قرار گرفتند: ۱-کلیدهای روی صفحه کلید را فشار میدادند، ۲-کلیدهارا در پاسخ به یک علامت روشن قرمز فشار میدادند، ۳-فشار کلید را توسط افراد دیگر، تقلید میکردند. داده هــای TMS نشــان داد کــه عملکــرد شــرکت- کنندگان طی تقلید، نه دو تکلیف دیگر پایینتـر مـی آمـد .
نظریه ذهن و نورونهای آینه ای
یکی از تواناییهای شناختی انسان،ادراک دیگـران به عنوان موجوداتی هدفمند و دارای تمایلات و باورهاسـت . به آگاهی از باورهـا و تمـایلات و حـالات روانـی خـود و دیگران که در پیش بینی رفتـار آنهـا دخالـت دارد نظریـه ذهن گفته میشود. نظریه ذهن به افراد اجازه می دهد تا افکار، امیال و مقاصد را به دیگـران نسـبت دهنـد، اعمـال آنها را توضیح دهند و یا پیشبینی کنند و متوجه مقصود آنها از انجام عملی خاص گردند . سیستم نورون آینــه ای نقشــی اساســی در توانــایی افــراد جهــت درک حرکات و اعمال دیگران بازی نمایـد، همـان توانـایی کـه برای تعامل اجتماعی ضـروری اسـت.
مقاله بسیار مفید بود. ممنون