کابوس شبانه یک اختلال خواب بوده و بیماری تلقی نمی شود.این اختلال بصورت رویاهای شبانه ترسناک در خواب بروز کرده و در افرادی که اضطراب دارند و یا دچار PTSD شده اند بیشتر مشاهده می شود. کابوس شبانه در ۲ تا ۶ درصد افراد بزرگسال دیده می شود.کابوس ها در خواب REM دیده می شوند و معمولا در یک سوم پایانی خواب شبانه رخ می دهند.و در واقع نوعی پاراسومنیا در نظر گرفته می شوند.اطلاعات مربوط به رویاها در کابوس به درستی بخاطر آورده می شوند و فرد بعد از پریدن از خواب، آگاه به محیط و زمان است.در موارد شدید، کابوس هر شب و در موارد خفیف هر هفته یکبار رخ می دهد.معمولا کابوس ها مبنای ژنتیکی ندارند.کابوس ها ممکن است با برخی از اختلالات روانپزشکی مانند شخصیت مرزی و اسکیزوفرنی مرتبط باشند.
بهداشت خواب نا مناسب،استرس، صدمات تروماتیک،برخی داروها وآشفتگی های خواب ممکن است عوامل ایجاد کننده کابوس باشند.
کابوس شبانه با ترور شبانه (night terrors) فرق می کند.کابوس با علائم حرکتی همراه نمی باشد ولی ترور شبانه با لگد زدن و علائم حرکتی دیگر همراه است.
مصرف برخی از داروها با کابوس همراه هستند که عبارتند از:
مهارکننده های کولین استراز مانند Donepezil، ضد افسردگی ها، آنتی هیستامین ها، ضد میکروب ها، آنتی سایکوتیک ها، بتا بلوکر ها بویژه پروپرانولول، دوپامینرژیک ها مانند levodopa، خواب آورها و آرام بخش ها، استاتین ها مانند atorvastatin
درمان:
کابوس ها به اطلاعات ناگوار ثبت شده در حافظه وابسته هستند.در حقیقت کابوس ها یک رفتار یادگیری شونده هستند وبنابراین درمان رفتاری و شناختی مانند CBT قطعا موثر واقع می شوند.با این حال برخی داروها برای پیشگیری و درمان کابوس ها بکار می روند که داروی انتخابی پرازوسینprazosin می باشد که از داروهای دیگر بهتر جواب می دهد.
داروهای دیگر موثر بر کابوس ها شامل موارد زیر می باشند:
رسپریدون، نیترازپام، تریازولام، کلونیدین، سیپروهپتادین، گاباپنتین،Nabilone ،فنلزین، fluvoxamine، توپیرامات، ترازودون و ضد افسردگی های سه حلقه ای